Wachtlijst bij de psycholoog: filosoferen terwijl je wacht

Wachtverzachting

In Nederland betekent een doorverwijzing naar een psycholoog of psychotherapeut meestal dat je lang moet wachten. Die wachttijd is niet gemakkelijk. Hoe lang gaat het duren? Hoe gaat het met je, in die tussentijd? Je zocht niet voor niets hulp, er is inmiddels een zekere haast bij. Je wilt niet wachten, in deze vorm van nood: je reikte uit. Je wilt gehoord worden door iemand die zuiver naar je luistert, gezien worden door iemand die oprecht naar je kijkt. Je wilt vooral zo snel mogelijk geholpen worden. Is er iets wat het wachten kan verzachten, of iets wat je een waardevolle afleiding kan brengen in de wachttijd, misschien?

Filosoferen over wat er scheelt

Aan psychologische behandeling kan een filosoof je niet helpen. Het kan echter heilzaam zijn, om de wachttijd te besteden aan het ‘vrijer leren denken’. Zo kan het zinvol zijn om enkele filosofische gesprekken te hebben, bijvoorbeeld om helderder te krijgen wat er scheelt. Niet door dieper op je concrete problemen in te gaan (dat doet juist de psycholoog), maar door in alle rust te filosoferen over begrippen die daar een belangrijke rol in spelen. Als eenzaamheid of uitputting een rol speelt in je problematiek, kunnen we eens proberen scherp te krijgen wat eenzaamheid of uitputting eigenlijk precies (wel, en niet) is. Als vrijheid, verantwoordelijkheid of verbinding centraal staan, kan het ruimte bieden om die eens samen goed uit te puzzelen en te definiĆ«ren. Wat iets betekent, heeft zich vaak op ontelbare punten en wijzen vertakt in onze gedachten erover. Het kan de moeite waard zijn, om enkele van die kruispunten en afzonderlijke takjes eens samen – hardop denkend – na te lopen.

Tiny crossroads – Nanda Behari

Misschien lukt het je op deze manier om al belangrijke verborgen vragen naar de oppervlakte te tillen, waarmee je later verder kunt bij de psycholoog of therapeut. Misschien zou je juist liever heel andere onderwerpen van dichtbij willen onderzoeken, die niets te maken hebben met je psychologische hulpvraag. Dat staat je volledig vrij. Op de homepage krijg je een goed beeld van hoe het filosofisch gesprek eruit kan zien. Daar lees je ook dat je per gesprek zelf kiest over welk begrip het die sessie zal gaan, en wat het filosofisch gesprek je kan opleveren.

Kanttekening

Een filosoof is zelf geen psycholoog of therapeut, dus ‘behandeld’ word je zeker niet. Bij sommige spannings- of stemmingsklachten kan een filosofisch gesprek echter nuttig en prettig zijn, terwijl je wacht op je behandeling door de psycholoog. Wil je graag ‘beter’ hardop leren denken? Ben je nieuwsgierig naar het leren filosoferen? Vind je het misschien moeilijk om de klachten die hebt, te benoemen of verwoorden? Kom het rustig uitzoeken, in je wachttijd. Het is wel van belang dat je klachten zich nog niet op ‘crisisniveau’ bevinden, daarvoor is de filosofisch practicus onvoldoende toegerust. Ook bij psychotische klachten worden filosofische gesprekken over het algemeen afgeraden: het is belangrijk dat je realiteitsbesef nog goed intact is, wil een filosofisch gesprek je goed kunnen doen.

Twijfel en advies

Als je twijfelt of een filosofisch gesprek goed voor je kan zijn, leg je twijfel dan gerust voor bij de psycholoog bij wie je op de wachtlijst staat. Deze kan je hierover prima adviseren. Je psycholoog mag (met jouw toestemming uiteraard) altijd contact met mij opnemen om zaken nader te bevragen of bespreken. Mocht je in een kennismakingsgesprek met mij de mogelijkheden willen verkennen, dan besteden daarin sowieso zorgvuldig aandacht aan je behoeften en omstandigheden. Ik kan je behoorlijk precies uitleggen wat je mag verwachten, en wat niet.

Wat betekent ‘wachten’? Misschien kan ‘wachten’ een stuk betekenisvoller zijn, dan je in eerste aanleg had gedacht.